Wymiana stawu biodrowego pozwala wrócić do sprawności m.in. w przypadku zwyrodnienia stawu biodrowego. Endoprotezoplastyka biodra to zabieg, podczas którego pacjentowi wszczepia się sztuczny staw biodrowy. Operacja wstawienia protezy to poważna ingerencja chirurgiczna, dlatego należy po niej odbyć rehabilitację. Celem takiej rehabilitacji jest wzmocnienie mięśni, poprawa koordynacji ruchowej oraz zwiększenie ruchomości stawu. By ją odbyć ważne są odpowiednie ćwiczenia oraz właściwy sprzęt. W tym artykule przeczytasz, co jest niezbędne, by proces rehabilitacji przebiegał efektywnie.
Na skróty:
Jak przygotować dom po powrocie ze szpitala?
Rehabilitacja po operacji jest długotrwałym procesem, więc należy zadbać o dostosowanie mieszkania do potrzeb osoby mającej problemy z poruszaniem się. Wskazówki:
- Zamontuj uchwyty ścienne w okolicy toalety i wanny.
- Kup krzesło prysznicowe.
- Rozłóż w łazience i kuchni maty antypoślizgowe.
- Usuń dywany oraz wszelkie inne obiektów z podłogi.
- Zrób przemeblowanie, byś mógł swobodnie przemieszczać się przy pomocy balkonika.
Wymiana stawu biodrowego – rehabilitacja
Po wszczepieniu endoprotezy rehabilitację trzeba rozpocząć już w ciągu pierwszych dni, by zwiększyć ruchomość stawu. Na początku nie należy zbytnio angażować operowanego miejsca, dlatego też należy wykonywać nieskomplikowane ruchy kończyną. Może to być na przykład zginanie stawu kolanowego z podparciem stopy czy ruchy stawem skokowym.
Później rozpoczyna się proces stopniowej pionizacji, a kiedy pacjent osiągnie już stabilną pozycję stojącą, należy rozpocząć ćwiczenie chodzenia.
Nauka chodzenia po wszczepieniu endoprotezy
Przy początkowych próbach chodzenia po operacji stosuje się balkonik rehabilitacyjny. Pacjent musi wykonywać drobne kroki, bez nadmiernego pośpiechu. Po tym czasie pacjent zostaje zazwyczaj wypisany do domu.
Następnym etapem jest chodzenie o kulach. Zazwyczaj trwa to przez kilka kolejnych tygodni. Po ustabilizowaniu się poczucia równowagi i zwiększenia się siły mięśni można używać jedynie jednej kuli. Cały ciężar ciała musi jednak równomiernie spoczywać na obydwu stopach.
Dalsza rehabilitacja ma na celu poprawę umiejętności utrzymania równowagi. Należy wprowadzić ćwiczenia oporowe, np. z taśmami elastycznymi. Można np. przywiązać jeden koniec wokół kostki nogi, a drugi do łóżka i wykonywać ruchy nogą. Należy zwiększać intensywność ćwiczeń.
Rehabilitacja – ile trwa?
Rehabilitacja po wymianie stawu biodrowego może trwać wiele miesięcy, powrót do sprawności niektórym pacjentom zajmuje nawet rok. Warto jednak przestrzegać zasad rehabilitacji i wszystkich zaleceń specjalistów, a wtedy szybciej odzyska się sprawność. To, co jest ważne, to regularne ćwiczenia i przede wszystkim dopasowane do możliwości pacjenta, by nie forsować nogi.
Higiena po operacji
Po operacji należy specjalnie pielęgnować ranę, by zapobiec infekcji. Co należy robić?
- Obszar wokół rany ma być czysty, a opatrunek zmieniany według zaleceń.
- Kąpiel lub prysznic według zaleceń lekarza.
- Gdy pojawi się zaczerwienienie lub wysięk, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Sprzęt do wykorzystania podczas rehabilitacji
Poniżej przedstawiamy Ci niezbędny sprzęt, dzięki któremu proces rehabilitacji przebiegnie efektywnie.
W początkowej fazie rehabilitacji ćwiczenia muszą być wykonywane ostrożnie, dlatego najlepiej wykorzystać do tego szynę CMP, na której można wykonywać ćwiczenia bez angażowania mięśni. Nie wymaga wkładu siły pacjenta, więc świetnie się sprawdzi podczas początkowej fazy rehabilitacji, kiedy pacjent nie jest w stanie wykonywać aktywności fizycznej.
Podczas podejmowania pierwszych prób chodzenia warto zacząć od stosowania balkonika rehabilitacyjnego. Dzięki niemu pacjent może wykonywać drobne kroki bez nadmiernego wysiłku. Na balkonik otrzymać można refundację z NFZ. Wystarczy tylko uzyskać zlecenie od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, lekarza specjalisty czy fizjoterapeuty.
Po ćwiczeniu chodzenia z balkonikiem, pacjent zazwyczaj zaczyna chodzić o kulach, by ustabilizować poczucie równowagi. Najważniejszym zadaniem takich kul ortopedycznych jest właśnie odciążenie chorej kończyny. Kule powinny być lekkie, choć wytrzymałe oraz muszą być dopasowane do fizjonomii pacjenta.
Kiedy pacjent czuję się już stabilnie, warto rozpocząć ćwiczenia z taśmami elastycznymi. Dzięki nim wzmacniamy mięśnie i zwiększamy zakres ruchów kończyny. Taśmy mają różny opór, to znaczy, że mają różny stopień napięcia, więc możemy stopniowo zwiększać intensywność ćwiczeń.
Warto również zadbać o sprzęt, który ułatwi funkcjonowanie w domu. Najważniejsze są pomieszczenia, w których grozi największe ryzyko upadku, czyli np. łazienka. Należy więc zadbać o rozłożeniu w niej mat antypoślizgowych, nabyć krzesło prysznicowe oraz zamontować uchwyty ścienne przy toalecie czy wannie, co zapewni większą stabilność i bezpieczeństwo podczas kąpieli.